Zdarza się, że z powodu choroby dziecka lub innego członka rodziny osoba ubezpieczona jest zmuszona zrezygnować z wykonywania obowiązków zawodowych w celu opieki nad chorym. Opieka ta nie zawsze wymaga całodobowego poświęcenia, jednak z pewnością nie możliwe jest normalne funkcjonowanie w życiu zawodowym. Wiąże się to z kolei z utratą stałego źródła utrzymania. W celu zapewnienia pomocy osobom, opiekującym się chorym członkiem rodziny, państwo zapewnia wypłatę rekompensaty finansowej za czas niemożliwości wykonywania pracy zarobkowej. Za wypłatę zasiłku opiekuńczego odpowiada ZUS, jednak nie każdy może ubiegać się o jego otrzymanie. Jakie kryteria należy spełnić, aby móc korzystać z zasiłku opiekuńczego?
Zasiłek opiekuńczy w pigułce
Kiedy pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia ze względu na konieczność sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym członkiem rodziny, może liczyć na pomoc ze strony państwa w postaci zasiłku opiekuńczego. O jego przyznanie może ubiegać się każda osoba, która odprowadza składkę zdrowotną, wyłącznie na czas sprawowania tej opieki. Celem tego świadczenia jest otoczenie ubezpieczonego parasolem ochronnym na czas niemożliwości wykonywania przez niego pracy zarobkowej. Opieka nad chorą osobą wymaga nie tylko czasu, ale również określonych nakładów finansowych, świadczenie chorobowe ma za zadanie pokryć potrzeby ubezpieczonego. Należy przy tym pamiętać, że jego wypłata następuje wówczas, gdy żaden z członków rodziny nie ma możliwości zapewnienia opieki choremu, może to być spowodowane m.in. jego chorobą, niepełnosprawnością lub brakiem możliwości zaprzestania wykonywania obowiązków zawodowych (np. ze względu na charakter wykonywanej pracy).
Kiedy można się ubiegać o zasiłek opiekuńczy?
O zasiłek opiekuńczy można wnioskować z tytułu opieki nad członkiem rodziny. W przypadku chorego dziecka przed ukończeniem 14 roku życia, jest on wypłacany w danym roku kalendarzowym przez okres do 60 dni. Jeśli opieka dotyczy osoby, która ukończyła 14 lat, kwota świadczenia jest wypłacana tylko przez maksymalnie 14 dni. Ubezpieczony może wykorzystać w ciągu roku kalendarzowego łącznie do 60 dni zasiłku opiekuńczego.
ZUS może odmówić przyznania zasiłku opiekuńczego w określonych sytuacjach. Dotyczy to przede wszystkim przypadków, gdy jeden z członków rodziny ubezpieczonego, zamieszkujący z nim pod jednym dachem, pobiera już takie świadczenie lub o nie się ubiega. Należy pamiętać bowiem, że o takie świadczenie może wystąpić wyłącznie jedna osoba z danego gospodarstwa domowego. Ubezpieczony może też nie mieć prawa do zasiłku, gdy w czasie sprawowania opieki nad chorym pobiera wynagrodzenie od pracodawcy. Trzeba zaznaczyć, że do pobierania zasiłku opiekuńczego na opiekę nad chorym dzieckiem, mają prawo oboje rodziców lub opiekunów prawnych, ale tylko jedno z nich może wystąpić formalnie o jego przyznanie.
Czy można otrzymać zasiłek opiekuńczy na chorego męża?
Świadczenie z tytułu opieki nad chorym członkiem rodziny najczęściej jest przyznawane na dziecko, jednak prawo daje możliwość sprawowania takie opieki odpłatnie nad każdym członkiem rodziny, niezależnie od jego wieku. Oczywiście, w przypadku osób dorosłych, ważnym czynnikiem jest rodzaj choroby – jej przebieg bowiem musi uniemożliwiać jej normalne funkcjonowanie (najczęściej są to osoby po wypadkach komunikacyjnych lub w czasie rekonwalescencji, wymagające intensywnej opieki). Z tego względu, osobą taką może być zarówno żona, mąż, rodzice, dziadkowie, macocha, ojczym, teściowie, wnuki, jak i rodzeństwo. Warunkiem jest jednak przebywanie w jednym gospodarstwie domowym i niemożliwość zapewnienia choremu innej opieki.
