Historia kontaktronów rozpoczęła się w 1940 roku, a dziś to elementy niezastąpione w wielu układach elektronicznych oraz urządzeniach. Sprawdzamy, gdzie najczęściej znajdziemy kontaktrony.
Jeśli zapytalibyśmy przeciętego człowieka o kontaktron, zapewne zdziwiłby się, że taki element w ogóle istnieje. Tymczasem jest on wykorzystywany w wielu urządzeniach i systemach, które nas otaczają. Kontaktron jest łącznikiem elektrycznym, do którego sterowania wykorzystuje się pole elektromagnetyczne. Kontaktrony są powszechnie używane w przemyśle i automatyce. Można je znaleźć także w naszych domach. Przyjrzyjmy się zatem bliżej zastosowaniu takich elementów.
Jak zbudowany jest kontaktron?
Najpierw należy wyjaśnić, jak zbudowane są kontaktrony. Te elementy to najczęściej szklane rurki. Każda taka rurka kryje w sobie styki z materiału ferromagnetycznego. Końcówki tych styków zostają wyprowadzone na zewnątrz obudowy. W szklanej rurce panuje próżnia. Ewentualnie może wewnątrz znajdować się gaz obojętny. Za to zewnętrzna obudowa kontaktronów bywa różna. Mogą to być elementy, które montuje się do różnych powierzchni (np. ościeżnice), jak i umieszczane wewnątrz urządzeń (np. na płytkach drukowanych).
Aby styki zostały zwarte, trzeba na nie działać zewnętrznym magnesem, który musi znajdować się w odpowiedniej odległości (nie za blisko). W ten sposób wewnątrz kontaktronu powstaje pole magnetyczne, które powoduje przesunięcie styków. Jednak w kontaktronach remanencyjnych zamiast magnesu używa się pola o odwrotnej polaryzacji niż pole powodujące rozwarcie styków.
Zastosowanie kontaktronów
Kontaktrony mają bardzo szerokie zastosowanie. Często są elementem systemu detekcji na liniach produkcyjnych. Używa się ich do ustalania pozycji przedmiotu, który jest przemieszczany w czasie produkcji. Jednak w przemyśle kontaktrony mają również inne zastosowanie. W nowoczesnych zakładach produkcyjnych kontaktrony bywają łączone w układy, dzięki którym można szybko i dokładnie określić położenie ruchomej części maszyny (np. ramię robota). Kontaktrony mogą również wskazywać poziom cieczy w kontrolowanym zbiorniku. Coraz częściej kontaktrony wykorzystuje się również w różnych systemach detekcji, a szczególnie w systemach alarmowych.
Kontaktrony w drzwiach i oknach
Kontaktrony doskonale sprawdzają się jako czujniki otwarcia drzwi i okien. Łączy się je wtedy z systemami alarmowymi, chociaż można je zintegrować również z innymi systemami (np. z klimatyzacją). O ile zwykłe czujniki ruchu reagują, gdy intruz dostanie się już do pomieszczenia, o tyle kontaktron wyśle komunikat w momencie otwarcia okna lub drzwi. W nowoczesnych systemach kontaktrony są montowane w ramach okiennych. Użycie tych elementów jest najlepszym rozwiązaniem również wtedy, gdy mamy w domu psa lub kota. Wtedy zwierzę nie wzbudzi alarmu.
Trudno sobie wyobrazić dziś wiele systemów i urządzeń bez kontaktronów. Chociaż są już szeroko stosowane, to zyskują coraz to nowe funkcje w układach elektronicznych. To świadczy o wysokiej uniwersalności tych podzespołów.
